Kultura

Muzeum Polskie w Rapperswilu

W Szwajcarii wiosna w pełnej krasie i bogactwie różnych wrażeń, ponieważ Alpy ciągle srebrzą się w słonecznych promieniach i zachęcają do jazdy na nartach. W takie słoneczne przedpołudnie spacerowałam po zamkowym dziedzińcu w Rapperswilu i podziwiałam rozkwitające drzewa, krzewy i ukwiecone trawniki .
Wiosenne życie rozwija się również na sąsiadującym jeziorze. Uroki natury pochłaniały mnie do głębi, ale zbliżała się godzina rozmowy z panią Anną Buchmann, dyrektorem Polskiego Muzeum, które właśnie mieści się w rapperswilskim zamku. Rozmowa odbyła się w zamkowej bibliotece, w bardzo serdecznej atmosferze i oczywiście przy smakowitej kawie. Wiele słyszałam o wielkim oddaniu, dyplomacji i przedsiębiorczości Pani Dyrektor, tak bardzo potrzebnej do prowadzenia tej instytucji, która zaświadcza również o historycznej współpracy polsko-szwajcarskiej.
Z nieukrywanym zaciekawieniem zapytałam Panią Dyrektor o motywacje do podjęcia się tak ambitnego zadania?
Po ukończeniu filologii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie w roku 1981 znalazłam się na terenie Szwajcarii. Moje przygotowanie polonistyczne umożliwiło mi zgłoszenie się do Polskiego Muzeum w Rapperswilu. Początkowo brałam udział w pracach archiwalnych, a później w organizowaniu różnych zdarzeń kulturalno-artystycznych. Wieloletnie doświadczenia związane z funkcjonowaniem tej instytucji sprawiły, że w 2006 roku powierzono mi zaszczytne stanowisko dyrektora Polskiego Muzeum w Rapperswilu.
Pani Dyrektor po latach wykonywania tak rozlicznych i bardzo odpowiedzialnych zadań w Muzeum, o jakich odczuciach towarzyszących w codzienności może Pani powiedzieć?
Przyznam, że nade wszystko jest to dla mnie przywilej! Bowiem dane mi jest służyć instytucji, która spełnia integrującą rolę dla emigracji polskiej na terenie Szwajcarii od stu pięćdziesięciu lat.
Wzruszyłam się słuchając takiego postrzegania codziennej pracy.
Pani Dyrektor proszę w skróconej formie przedstawić historię Polskiego Muzeum w Rapperswilu.
Polskie Muzeum w Rapperswilu rozwija swoją działalność od 1870 roku. Pierwszą jaskółką okazała się nazwana przez Szwajcarów ?Polska Kolumna Wolności? upamiętniająca setną rocznicę konfederacji barskiej. Gotową Kolumnę ustawiono na dziedzińcu zamkowym.W tamtych czasach zamek jawił się ruiną, którą polski hrabia Władysław Plater postanowił wydzierżawić. Do odbudowy zamku włączyła się cała emigracja Polski w Szwajcarii. Odbudowany zamek stał się centrum życia polityczno-kulturalno-naukowego. Ważnym zadaniem było tworzyć moc dla odzyskania niepodległości Polski. W tym celu nastąpiła mobilizacja aktywnych ośrodków polskiej emigracji rozsianej po całym świecie. Polacy odnoszący znaczące sukcesy w różnych krajach skupiali wokół siebie osoby wpływowe, aby uwrażliwiać je na dążenia niepodległościowe Polski, której wówczas nie było na mapach Europy. Zamek w Rapperswilu zyskiwał sprzymierzeńców na całym świecie, a to sprzyjało gromadzeniu dzieł literatury i sztuki. Bogactwo zbiorów wzrastało dzięki darczyńcom z całego świata.
Po odzyskaniu niepodległości w 1927 r. ogrom eksponatów zostało przekazanych do Warszawy i wzbogaciło dziedzictwo narodowe, jednak w czasie II wojny światowej 95% uległo zniszczeniu.
Ocalała część znajduje się w Narodowym Muzeum w Warszawie, w Muzeum Wojska Polskiego, w Muzeum Archeologii oraz na Zamku Królewskim w Warszawie.
W 1936 r. otwarto ekspozycję drugiego Muzeum Polskiego, w którym prezentowano osiągnięcia kulturowe i gospodarcze II Rzeczypospolitej. W czasie II wojny światowej Muzeum w Rapperswilu otaczało opieką oświatową i kulturalną trzynaście tysięcy polskich żołnierzy po walkach we Francji. Większość z nich pozostała w Szwajcarii, pracując jako naukowcy, inżynierowie i artyści.
Oni też mieli wielki wpływ na utworzenie obecnego Polskiego Muzeum w Rapperswilu.
Jednak losy Muzeum w Rapperswilu przeplatały się na tle zdarzeń politycznych zarówno tych w wymiarze ogólnoświatowym, jak również polskim.
W 1952 r. Muzeum Polski Współczesnej zostało zamknięte na skutek polityki komunistycznego rządu w Polsce. W związku z prowadzoną przez Ambasadę Polską propagandą komunistycznej ideologii, Gmina Grodzka zerwała po 82 latach sądownie dzierżawę dotyczącą Zamku w Rapperswilu. Natomiast zbiory zostały przewiezione do Polski.
W 1954 r. internowane osoby utworzyły Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Polskiego i wynajęło jedno pomieszczenie na terenie zamku ? byli internowani żołnierze wraz ze swoimi szwajcarskimi przyjaciółmi. Aktywność Towarzystwa nabierała popularności co sprawiło, że w 1973 r. uzyskano całe drugie piętro. Do obecnej chwili zgromadzone ekspozycje przyciągają licznie odwiedzające grupy turystów i wycieczek szkolnych.
Zbiory dokumentują polską historię, kulturę i sztukę ludową, a także eksponowana jest rola ruchu solidarnościowego w odzyskaniu niepodległości w 1989 r.
Muzeum organizuje regularnie koncerty, wieczory autorskie, wernisaże i konferencje.
Skrupulatnie przechowywane są również wszelkie dokumenty zaświadczające o ciągłej współpracy polsko-szwajcarskiej, która rozwijała się w przyjacielskiej atmosferze.
W ostatnich latach Gmina Grodzka zaprezentowała nowy program dla zamku,w którym nie uwzględnia się Muzeum Polskiego. Na obecną dość nerwową sytuację żywo reaguje polski rząd podejmując wspierające kroki. W ubiegłym roku wicepremier prof. Piotr Gliński spotkał się z Prezydentem Konfederacji Helveckiej, pełniącym jednocześnie stanowisko ministra kultury Alainem Bersetem i podczas rozmowy zgodzono się, że Muzeum stanowi dziedzictwo obu narodów.
Zatrzymując się w momencie sygnalizującym optymizm, serdecznie dziękuję Pani Dyrektor za ciekawą rozmowę i przybliżającą nam problematykę Muzeum. Pragnę jednocześnie zapewnić Panią Dyrektor o stałym zainteresowaniu dalszymi losami Polskiego Muzeum w Rapperswilu.

Glattbrugg, 06 kwietnia 2019 r.

Inne z sekcji 

Ekspresja Seniorów

Coroczne świętowanie Międzynarodowego Dnia Kobiet stało się już tradycją dla okazania szacunku i uznania jaką odgrywają kobiety w rozwoju cywilizacyjnym naszej planety. Kobiety stanowią prawie 50% populacji na świecie, co może przekładać się na ich znaczący wkład w budowanie jedności społecznej. Toteż bohaterkami mojego artykułu będą współczesne nam kobiety.

Jubileusz w stylu retro

W wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Gorzowie odbyło się  spotkanie  jubileuszowe gorzowskiej kapeli ” Retro”. Członkowie kapeli podkreślają, że  25 lat szybko minęło. Dzisiejszy koncert jubileuszowy poświęcony był Ani Stawskiej, która  była  wokalistką Kapeli „Retro”, ale  przegrała  walkę z chorobą  i niedawno zmarła. Katarzyna Miczał, która wraz z zespołem  wystąpiła w trakcie  uroczystości, wspomina […]