232 lata temu, 3 maja 1791 r., Sejm Czteroletni zwany wielkim przyjął ustawę rządową, która przeszła do historii Polski jako Konstytucja 3 Maja.
03.05.2023
Była to druga na świecie po konstytucji amerykańskiej i pierwsza w Europie ustawa regulująca organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Głównym autorem Konstytucji był król Stanisław August Poniatowski. Istotny wkład w jej spisanie mieli też Ignacy Potocki i Hugo Kołłątaj. Konstytucja m in. ograniczała nadmierne przywileje szlachty. W akcie tym obejmowano obywateli „opieką prawa i administracji rządowej”. Był to pierwszy krok w kierunku zniesienia poddaństwa chłopów i nadania praw wyborczych tej największej, a zarazem najbardziej wyzyskiwanej klasie społecznej. Akt ten nadawał mieszczaństwu prawo do bezpieczeństwa, prawo do posiadania majątków ziemskich formalnie znosiła liberum veto wreszcie wprowadzała trójpodział władzy. Konstytucja obowiązywała przez rok, zanim została obalona przez armię rosyjską wraz z konfederacją targowicką w wyniku przegranej wojny polsko-rosyjskiej i przystąpienia króla Stanisława August Poniatowskiego do targowicy przeciwnej zmianie ustroju Rzeczpospolitej. Według Ignacego Potockiego i Hugo Kołłątaja. Uchwalona przez praojców” w imię Boga, w Trójcy Świętej jedynego…” Konstytucja 3 Maja była „ostatnią wolą i testamentem gasnącej Ojczyzny”. Konstytucja ta stała się symbolem wielkich dokonań politycznych dla przyszłych pokoleń Polaków. Za święto państwowe została uznana przez Sejm Ustawodawczy w kwietniu 1919 r. Po II wojnie światowej obchodzono je do 1946 a w wolnej Polsce przywrócono to święto ustawą z 6 kwietnia 1990 roku. Tegoroczna krośnieńska uroczystość patriotyczna 232 rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja rozpoczęła się mszą św. w intencji ojczyzny w kościele pw. św. Jadwigi Śląskiej celebrowaną przez proboszcza ks. Kanonika Zbigniewa Samociaka Na zakończenie uroczystości odbył się apel na Placu św. Jadwigi Śląskiej. W uroczystościach udział wzięły wraz z mieszkańcami delegacje zakładów pracy, instytucji miasta, organizacje poza samorządowe kombatanci i młodzież szkolna oraz przedstawiciele władz miasta z Burmistrzem Markiem Cebulą. Wśród gości obecny był poseł ziemi krośnieńskiej Jacek Kurzępa radna wojewódzka Anna Chinalska oraz krośnieńscy radni. Doniosłość uroczystości podkreślała kompania honorowa garnizonu wraz z sztandarem i Dowódcą Garnizonu ppłk Maksymilianem Libeltem który odebrał meldunek o gotowości wojska do uroczystości. Obecni byli przedstawiciele służb mundurowych: policji, straży granicznej, straży pożarnej. Marek Cebula włodarz miasta w swoim wystąpieniu nawiązał do zamiarów obejścia i łamania zapisów obecnie obowiązującej Konstytucji RP powiedział m in. ” trzeciego maja jest rokrocznie okazją do wspominania historii, dzisiaj ja chciałbym się skupić na teraźniejszości i przyszłości – dla których słowo Konstytucja może być wspólnym mianownikiem – może, a nawet powinna, nieść ze sobą przesłanie – obrony jednostki – jako obywatela państwa, poczucie bezpieczeństwa, wolności, pewności, niepodważalności… konstytucja stanowi skuteczną tarczę obronną dla obywateli zagrożonych samowolą władzy. Konstytucja jest kamieniem węgielnym państwa prawa. Nie może być fasadowym zapisem, na niby, nie może być obiecanką-cacanką istniejącą dla zachowania pozorów… My, Polacy nie możemy pozwolić na to, by Konstytucja na nic nie wpływała, niczego nie gwarantowała, nikogo nie broniła – była po nic”. W dalszej części stwierdził: „dlatego tak głośno i wyraźnie mówię o poszanowaniu zapisów Konstytucji Najjaśniejszej Rzeczypospolitej……moje obawy budzi fakt wykorzystywania Konstytucji – chęci majstrowania przy niej lub nierespektowania praw w niej zawartych. To rodzi bardzo poważne konsekwencje liczone w dziesiątkach lat, konsekwencje wiążące pokolenia”. Poseł Jacek Kurzępa przemawiając stwierdził m in, że on nie podziela pesymizmu burmistrza wobec sytuacji panujące w kraju w odniesieniu do praw obywateli i obowiązków władz zawartych w Konstytucji RP. Poseł stwierdził, że z Konstytucją obecnie obowiązującą nic złego się nie dzieje. Apel poległych i salwa honorowa oraz złożenie wieńców pod pomnikiem „Byliśmy- Jesteśmy- Będziemy” zakończyło uroczystości.
